بهبودیافتگان از کرونا هم باید واکسن بزنند

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از آسوشیتدپرس گزارشی که مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های آمریکا (CDC) از این بررسی روز جمعه منتشر کرد به شواهد آزمایشگاهی فزاینده‌ای افزوده می‌شود که نشان می‌دهند در افرادی که یک بار به کووید-۱۹ مبتلا شده‌اند، هنگامی که واکسن می‌زنند، سلول‌های ایمنی مقابله‌کننده با ویروس به شدت تقویت می‌شوند و نیزمزیت اضافی محافظت گسترده‌تر در برابر سویه‌های جدید جهش‌یافته پیدا می‌کند.

دانشمندان می‌گویند گرچه عفونت با کرونا باعث می‌شود عموما بهبودیافتگان در برابر عفونت دوباره وخیم با دست کم سویه مشابه کروناویروس محافظت شوند، اما آزمایش‌های خونی نشان داده‌اند که این محافظت در برابر سویه‌های جدیدتر ویروس افت می‌کند.

بررسی CDC شواهدی از دنیای واقعی در این باره به دست می‌دهد.

پژوهشگران ساکنان ایالت کنتاکی آمریکا را عفونت ثابت‌شده کرونا در سال ۲۰۲۰، عمدتا در فاصله ماه‌های اکتبر تا دسامبر (مهر تا دی) داشتند، بررسی کردند. آنها ۲۶۴ نفر را که در ماه مه یا ژوئن ۲۰۲۱ (اردیبهشت یا خرداد) دوباره دچار عفونت شده بودند را با ۴۹۲ نفر دیگر بهبودیافته از کرونا که سالم باقی مانده بودند، مقایسه کردند. هر چند بهبودیافتگانی که واکسینه نشده بودند، نسبت به بهبودیافتگانی که واکسینه شده بودند، به طور قابل‌توجهی در معرض خطر بالاتر عفونت دوباره گرفته بودند، هر چند که عفونت اولیه این افراد فقط شش تا نه ماه پیش رخ داده بود.

نکته مهم دیگر این بود که برخلاف سال ۲۰۲۰، در ماه‌های مه و ژوئن ۲۰۲۱ سویه جدیدتر آلفای کروناویروس به ویروس غالب در ایالت کنتاکی بدل شده بود.

این یافته‌ها نشان می‌دهد که ایمنی طبیعی ناشی از عفونت آنقدر قوی نبوده است که مانع از عفونت دوباره در افراد واکسینه‌نشده شود.

گرچه درباره سویه‌ی جدیدتر دلتای کروناویروس که اکنون در بسیاری از کشورها به ویروس غالب بدل شده است، اطلاعات زیادی در دست نیست، اما داده‌های اولیه در انگلیس نشان می‌دهد که خطر عفونت دوباره با سویه‌ی دلتا شش ماه پس از عفونت قبلی بیش از سویه‌ی آلفا است که سال پیش ویروس غالب بود.

یک بررسی دیگر که بوسیله پژ>هشگران دانشگاه راش که روز جمعه در ژورنال JAMA Network Open  منتشر شد، نشان داد که حتی یک دوز واکسن در افراد بهبودیافته از عفونت قبلی کرونا باعث تقویت شدید سلول‌های ایمنی مقابله‌کننده با ویروس می‌شود که حتی قوی‌تر از پاسخ ایمنی در افرادی است که بدون سابقه عفونت دو دوز واکسن را دریافت کرده‌اند.

بررسی‌های دیگری که نتایج آنها در ژورنال‌های «ساینس» و «نیچر» منتشر شده است، نشان می‌دهند ترکیبی از عفونت قبلی و واکسیناسیون همچنین باعث می‌شود قدرت ایمنی درباره کروناویروس در حال تغییر هم گسترده‌تر شود. پژوهشگران می‌گویند این ایمنی «دورگه» در افراد بهبودیافته واکسن‌زده می‌تواند باعث ایجاد آنتی‌بادی‌هایی شود که همه انواع سویه‌های کرونا را شناسایی وخنثی می‌کنند، حتی اگر قبلا به آن سویه مبتلا نشده باشند.

یک نکته هشداردهنده هم برای کسانی که فکر می‌کنند به علت عفونت قبلی نیازی به واکسیناسیون ندارند، این است که ایمنی طبیعی در فردی به فرد دیگر متفاوت اس و احتمالا از جمله به شدت بیماری فرد دارد. بررسی دانشگاه راش نشان داد در ۴ نفر از ۲۹ نفر بهبودیافته از عفوت قبلی کرونا پیش از واکسیناسیون آنتی‌بادی قابل‌شنایی وجود نداشته است- و واکسن‌ها در این افراد مانند افرادی که هرگز به کووید-۱۹ مبتلا نشده بودند، عمل کرده است.

اما چرا اینگونه است؟ چرا بسیاری از افراد با سابقه عفونت پاسخ ایمنی قوی پس از واکسیناسیون ایجاد می‌کنند؟ علت این است که دستگاه ایمنی بدن لایه‌های حفاظتی متعددی در برابر ویروس ایجاد می‌:ند.

پس از واکسیناسیون یا عفونت، بدن آنتی‌بادی‌هایی تولید می‌کند که می‌توانند کروناویروس در تهاجم بعدی‌اش خنثی کنند. اما میزان این آنتی‌بادی تولیدشده با گذر زمان افت می‌کنند. اگر ویروس از چنگ این آنتی‌بادی‌ها بگریزد، یک بخش دیگر از دستگاه ایمنی به نام «سلول‌های T» با کشتن سلول‌های آلوده به ویروس از ایجاد بیماری وخیم جلوگیری می‌کنند و در مرحله بعد یک گروه دیگر از سلول‌های دفاعی به نام «سلول‌های B خاطره‌ای» فعال می‌شوند و مقدار زیاد آنتی‌بادی جدید می‌سازند.

این سلول‌های B خاطره‌ای فقط نسخه‌های از آنتی‌بادی‌های اولیه را نمی‌سازند. در مراکز زایا در دستگاه ایمنی بدن که سلول‌های B در آنها تکثیر می‌شوند، ژن‌های تولیدکننده آنتی‌بادی‌ها هم در این سلول‌ها جهش پیدا می‌کنند و آنتی‌بادی‌هایی تولید می‌شوند که بر روی طیفی از مهاجمان ویروسی عمل می‌کنند.

نتیجه این است که کتابخانه‌ای از دستورالعمل‌های ساخت انتی‌بادی بوجود می‌آید که بدن می‌تواند برای رویارویی‌های آینده‌اش با ویروس‌ها از میان آنها انتخاب کنند و این فرآیند هنگامی که واکسیناسیون خاطره اصلی دستگاه ایمنی در افراد بهبودیافته را برای مقابله با ویروس واقعی را تحریک می‌کند، قوی‌تر هم می‌شود.

بنابراین در میانه شیوع سویه‌ی بسیار واگیر دلتای کروناویروس واکسن زدن حتی اگر سابقه قبلی عفونت کرونا داشته باشید، اهمیت بیشتری هم پیدا می‌کند.